Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2012

Οροπεδίαση


«Οροπέδιο»
Τεύχος 12
Καλοκαίρι 2012

Ο Γιάννης Σκαρίμπας σε αργό σκέρτσο ζεμπέκικου.
Φωτογραφία Γιάννη Στυλιανού



Στις πολ­λές μέ­χρι σή­με­ρα α­φιε­ρω­μα­τι­κές σε­λί­δες για τον Γιάν­νη Σκα­ρί­μπα έρ­χο­νται να προ­στε­θούν και οι εν­δια­φέ­ρου­σες σε­λί­δες του  πε­ριο­δι­κού «Ορο­πέ­διο». Πρό­κει­ται για σχε­τι­κά νέο πε­ριο­δι­κό, το ο­ποίο δύ­σκο­λα τα­ξι­νο­μεί­ται. Εί­ναι πε­λο­πον­νή­σιο πε­ριο­δι­κό, γε­νι­κώς της πε­ρι­φέ­ρειας, της ε­παρ­χίας ό­πως λέ­γα­με πα­λαιό­τε­ρα, ή α­θη­ναϊκό; Μάλ­λον μοι­ρα­σμέ­νο δεί­χνει. Ως έ­δρα δη­λώ­νε­ται η Αθή­να, αλ­λά καρ­διά του εγ­χει­ρή­μα­τος φαί­νε­ται να πα­ρα­μέ­νει η Νε­μού­τα Φο­λό­ης. Όπως και να έ­χει, ο εκ­δό­της του, ο ποιη­τής Δη­μή­τρης Κα­νελ­λό­που­λος, τη­ρώ­ντας την υ­πό­σχε­ση, που εί­χε δώ­σει στο πρώ­το τεύ­χος, κα­λο­καί­ρι 2006, α­πό το ο­ρο­πέ­διο της Φο­λό­ης, ε­ξα­κο­λου­θεί να ε­πι­σκο­πεί “την Ηλεία και ό­λο τον Μω­ριά, αλ­λά και πα­ρα­πέ­ρα ό­λη την Ελλά­δα”. Μέ­χρι την Χαλ­κί­δα, “την πε­ρι­πό­θη­τη πό­λη” του Σκα­ρί­μπα. Ετοί­μα­σε έ­ναν α­φιε­ρω­μα­τι­κό τό­μο, α­πό­το­κο μιας “κε­ραυ­νο­βό­λας α­γά­πης”, που χρο­νο­λο­γεί­ται α­πό τα Χρι­στού­γεν­να του 1971, ό­ταν πή­ρε μια πρώ­τη γεύ­ση, δια­βά­ζο­ντας «Το θείο τρα­γί». Βε­βαίως, βιά­στη­κε λί­γο, α­φού το ε­πε­τεια­κό έ­τος εί­ναι το 2013, τον Σε­πτέμ­βριο, ό­ταν συ­μπλη­ρώ­νο­νται 120 χρό­νια α­πό τη γέν­νη­ση του Σκα­ρί­μπα ή και το 2014, Ια­νουά­ριο, που συ­μπλη­ρώ­νο­νται 30 χρό­νια α­πό το θά­να­τό του.
Στο α­φιέ­ρω­μα, κα­τά σει­ρά πε­ριε­χο­μέ­νων, γρά­φου­ν: Νί­κος Γρι­πο­νη­σιώ­της, Συ­μεών Γρ. Στα­μπου­λού, Ν. Δ. Τρια­ντα­φυλ­λό­που­λος, Δη­μή­τρης Κα­νελ­λό­που­λος, Σού­λα Πα­πα­γεωρ­γο­πού­λου - Ιωαν­νί­δη, Ηρώ Τσαρ­νά, Σπύ­ρος Κυ­ριά­κης, Κων­στα­ντί­νος Κλ. Μπαϊρα­κτά­ρης. Επί­σης, δη­μο­σιεύο­νται οι ο­μι­λίες στην «Εσπε­ρί­δα για την ποίη­ση του Γιάν­νη Σκα­ρί­μπα», που πραγ­μα­το­ποιή­θη­κε στο Μέ­γα­ρο Μου­σι­κής, στις 16 Ια­νουα­ρίου 2012. Ακό­μη, κεί­με­να των Η. Χ. Πα­πα­δη­μη­τρα­κό­που­λου και Κώ­στα Μίσ­σιου. Και τέ­λος, δυο α­θη­σαύ­ρι­στα κεί­με­να και έ­να α­νέκ­δο­το ποίη­μα του Σκα­ρί­μπα. Σε­λί­δες πλού­σιες σε πλη­ρο­φο­ρίες. Να προ­σθέ­σου­με τρεις πα­ρα­τη­ρή­σεις, κά­τι σαν πα­ρο­ρά­μα­τα.
Όσο α­φο­ρά τα γλωσ­σι­κά του Σκα­ρί­μπα, το “α­μο­λάω” ταυ­τί­ζε­ται μό­νο ως προς την πρώ­τη ση­μα­σία του με το “μο­λάω”, ό­που το δεύ­τε­ρο ση­μαί­νει “ι­δίως χα­λα­ρώ­νω πα­ρά τοις ναυ­τι­κοίς”, γι’ αυ­τό και το υιο­θε­τεί ο Σκα­ρί­μπας σε α­ντι­κα­τά­στα­ση του “ντώ­νω”, ώ­στε να ε­ναρ­μο­νί­ζε­ται με τη θα­λασ­σι­νή ει­κό­να του τε­τρά­στι­χου («Τρά­βα λοι­πόν, α­φού με πας, τρά­βα ζωή-κα­ρά­βι, / γύ­ρω θα πέ­φτει –κα­τα­χνιά– του χρό­νου η σιω­πή, / κι η α­γά­πη της –φά­ρος βα­θιά– θα σβει μιά και θ’ α­νά­βει / σαν μια κλω­στή που μιά μο­λά­ει και μια πά­ει να κο­πεί!...»).
Όσο α­φο­ρά τη φρά­ση «Ψυ­χή βα­θιά!», που χρη­σι­μο­ποιεί ο Σκα­ρί­μπας σε διή­γη­μά του, μάλ­λον α­παι­τεί βα­θύ­τε­ρη “α­να­σκα­φή”  και συ­νε­πέ­στε­ρη “κα­τα­γρα­φή” της πε­ρι­πε­τειώ­δους πο­ρείας της, για να μην α­να­πα­ρά­γο­νται και διαιω­νί­ζο­νται στρε­βλές α­πό­ψεις. Όσο για το τρα­γου­δά­κι, που πα­ρα­τί­θε­ται ως τεκ­μή­ριο ό­τι η εν λό­γω φρά­ση χρη­σι­μο­ποιή­θη­κε στον Εμφύ­λιο, α­νή­κει στα νό­θα της δια­δι­κτυα­κής ε­πι­κρά­τειας και συ­μπλη­ρώ­νε­ται με έ­να τρί­το τε­τρά­στι­χο: «Αντάρ­τισ­σες του ο­νεί­ρου θυ­γα­τέ­ρες / δεν σας τρο­μά­ζουν οι σφαί­ρες / στο χτή­νος ορ­μά­τε Ψυ­χή Βα­θιά / για δί­κιο, τι­μή, λευ­τε­ριά.»
Ένα τρί­το πα­ρό­ρα­μα ε­ντο­πί­ζε­ται στο ε­ξαι­ρε­τι­κά εν­δια­φέ­ρον φω­το­γρα­φι­κό υ­λι­κό, με το ο­ποίο ει­κο­νο­γρα­φεί­ται το σκα­ρι­μπι­κό α­φιέ­ρω­μα. Εκεί, οι α­πο­δι­δό­με­νες φω­το­γρα­φίες του Σκα­ρί­μπα στον θεσ­σα­λο­νι­κιό πε­ζο­γρά­φο Τό­λη Κα­ζα­ντζή εί­ναι μεν α­πό το Αρχείο του, αλ­λά οι λή­ψεις έ­γι­ναν α­πό τον ε­πι­στή­θιο φί­λο του, τον ε­ρα­σι­τέ­χνη φω­το­γρά­φο Γιάν­νη Στυ­λια­νού. Διό­λου α­πί­θα­νο, τα αρ­νη­τι­κά να έ­γι­ναν κι αυ­τά στά­χτη στην πρό­σφα­τη κα­τα­στρο­φι­κή πυρ­κα­γιά των Αρχείων του Μου­σείου Φω­το­γρα­φίας Θεσ­σα­λι­κής.  
Οι δυο-τρεις αυ­τές πα­ρα­τη­ρή­σεις ας μην ε­κλη­φθούν ως μεμ­ψι­μοι­ρία, αλ­λά ως εν­δε­λε­χή α­νά­γνω­ση του α­φιε­ρω­μα­τι­κού τεύ­χους. Αυ­τή η ε­ξή­γη­ση ε­πει­δή δεν έ­χου­με συ­νη­θί­σει α­κό­μη σε  ά­νευ α­να­γνω­στι­κού α­ντι­κρί­σμα­τος γε­νι­κό­λο­γους σχο­λια­σμούς και ε­παί­νους.

Μ. Θεοδοσοπούλου

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Η Εποχή" στις 4/11/2012.

1 σχόλιο:

Νώντας Τσίγκας είπε...

Προσεκτική , τρελά ενήμερη όπως πάντα η κ. Θεοδοσοπούλου -φοβάμαι αλλά πιστεύω πως έχει διαβάσει τα πάντα!- με ιδιαίτερη αγάπη στα έντυπα πράγματα (και) της "επαρχίας". Πράγματι κόντευε να μας ξεφύγει πως οι ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΕΣ- οι καλύτερες του Σκαρίμπα- χορευτικές, περιπαχτικές, μάγκισες φωτογραφίες που κοσμούσαν την πρώτη έκδοση του "Μιά μέρα με τον Σκαρίμπα" του μακαρίτη Τόλη Καζαντζή ("Στιγμή") ήταν του Γιάννη Στυλιανού.
Το ιδιαίτερο και μη ταξινομήσιμο περιοδικό για το οποίο γίνεται λόγος είναι έργο χειρών και ψυχής ΕΝΟΣ μόνον ανθρώπου -"one man show" θα λέγαμε στην ταχυφαγική Δύση- του Δημήτρη Κανελλόπουλου που με βάσανον καταφέρνει κάθε φορά να ολοκληρώνει ένα τεύχος. Επομένως τα "παροράματα", οι μικρές αβλεψίες και οι παραλείψεις δεον να συγχωρεθούν μέσα στην τρομερή από μέρους του προσπάθεια και στην πραγματική -σχεδόν ερωτική αγάπη προς τους εκάστοτε τιμωμένους.